Kho tàng truyện cổ tích Việt Nam

Lời dẫn và một tác giả thực chất truyện cổ tích Lai định kỳ truyện cổ tích Truyện cổ vn qua các thời đại kho tàng truyện cổ tích vn Sự tích dưa đỏ Sự tích trầu, cau cùng vôi Sự tích trái sầu riêng rẽ Sự tích cây huyết dụ Sự tích chim hít cô Sự tích chim tu rúc Sự tích chim quốc Sự tích chim năm-trâu-sáu-cột với chim bắt-cô-trói-cột Sự tích chim gà gô Sự tích nhỏ nhái Sự tích nhỏ muỗi Sự tích nhỏ khỉ Sự tích cá he Sự tích nhỏ sam Sự tích bé dã tràng gốc tích bộ lông quạ và bộ lông công cội tích giờ đồng hồ kêu của vạc, cộ, dủ dỉ, gà gô và loài chuột Gốc tích chiếc nốt bên dưới cổ con trâu Sự tích chiếc chân sau nhỏ chó Sự tích cái chổi Sự tích ông đầu rau xanh Sự tích ông bình vôi Sự tích cây nêu ngày Tết nơi bắt đầu tích bánh chưng cùng bánh dày cội tích ruộng thác đao tốt là truyện Lệ Phụng gọi Sự tích hồ hoàn kiếm Sự tích hồ cha bể Sự tích đầm Nhất dạ với bãi tự nhiên và thoải mái Sự tích đầm mực Sự tích sông nhà Bè tuyệt là truyện Thủ Huồn lý do sông sơn Lịch và sông Thiên Phù thon lại? Sự tích đá Vọng phu Sự tích đá Bà rầu Sự tích thành Lồi Sự tích núi ngũ hành Thạch Sùng không đủ mẻ kho hay là sự việc tích con mối Bò lớn bò ốm Nữ hành giành tệ bạc Lẩy bẩy như Cao Biền dậy non Bụng có tác dụng dạ chịu đựng hay là truyện thầy hít Đọc kho tàng truyện cổ tích việt nam tập II của Nguyễn Đổng bỏ ra Đồng chi phí Vạn lịch Của thiên trả địa Nợ tình không trả đến ai, Khối tình với xuống tuyền đài không tan Nợ như Chúa Chổm Hồn Trương Ba, domain authority hàng thịt Sinh con rồi bắt đầu sinh cha, sinh cháu giữ đơn vị rồi bắt đầu sinh ông Con vợ khôn rước thằng ông xã dại như hoa lá lài cấm kho bãi cứt trâu cứu vớt vật đồ trả ơn cứu vãn nhân nhân trả oán Đứa con trời tiến công hay là truyện Tiếc con kê chôn bà bầu Giết chó khuyên răn chồng cha mẹ nuôi bé bể hồ lai láng, bé nuôi phụ huynh kể tháng nhắc ngày chưa đỗ ông nghè đã doạ hàng tổng Dì cần thằng bị tiêu diệt trôi, còn tôi cần đôi sấu sành cái kiến mày kiện củ khoai Vận khứ hoài sơn năng trí tử, thời lai bạch thủy khả thôi sinh Trinh phụ hai chồng Kiện ngành đa To đầu nhưng mà dại, nhỏ dại dái mà lại khôn Nhân tham tài nhi tử, điểu tham thực nhi vong giả dối như Cuội Của trời trời lại mang đi, giương đôi mắt ếch làm đưa ra được trời nhì ông tướng mạo Đá Rãi Lê Như Hổ cánh mày râu Lía bạn bè sinh năm bốn anh tài to con đúc chuông hay là sự việc tích trâu vàng hồ tây Thạch sinh Đại vương vãi Hai tốt là truyện thịt thuồng luồng Ông Ồ Âm dương giao chiến Yết Kiêu Lý Ông Trọng hay là sự tích Thánh Chèm Bảy Giao, Chín Quỳ bạn ả đảo với giặc Minh Bợm lại chạm mặt bợm tốt bợm già mắc bẫy cò ke Quận Gió nhỏ mối làm triệu chứng Bùi cầm Hổ Em bé thông minh Trạng nhân từ Thần giữ lại của Kẻ trộm dạy học trò bé mụ Lường nhỏ sáo với phú trưởng giả con gà và con hổ bé thỏ và nhỏ hổ Mưu bé thỏ Bợm già mắc bả hay là mưu trí bọn bà Gái ngoan dạy ông chồng Bà béo đười ươi con chó, nhỏ mèo và anh chàng nghèo khổ người họ Liêu với Diêm Vương kho báu truyện cổ tích vn của Nguyễn Đổng chi Cố Ghép Ông nam giới Cường gắng Bu Quận He Hầu tạo nên Lê Lợi Lê Văn Khôi tía Vành Hai nàng công chúa nhà Trần vk ba Cai Vàng người thợ mộc phái mạnh Hoa Người đầy tớ và người đánh cắp Ba con trai thiện nghệ đại trượng phu ngốc được khiếu nại Người lũ bà bị vu oan Tra tấn hòn đá Nguyễn Khoa Đăng sợi bấc tìm ra thủ phạm Phân xử tài tình Người lũ bà bặt tăm Tinh nhỏ chuột Hà Ô Lôi Miếng trầu kỳ lạ Tú Uyên Nợ duyên trong mộng trường đoản cú Đạo Hạnh hay là việc tích Thánh Láng đại trượng phu đốn củi và bé tinh người thợ đúc và anh học tập nghề Sự tích đình buôn bản Đa Hòa con chim khách màu nhiệm Cây tre trăm đốt fan lấy cóc Cây dung dịch cải tử hoàn sinh hay là sự tích thằng Cuội cung trăng Lấy ông xã dê fan lấy ếch Sự tích đụng Từ Thức fan học trò và cha con quỷ Hai cô bé và viên bướu người hóa dế Thánh Gióng Ai mua hành tôi hay là chai nước khoáng thần bạn dân nghèo với Ngọc hoàng kho báu truyện cổ tích việt nam của Nguyễn Đổng bỏ ra Sự tích công chúa Liễu Hạnh tín đồ thợ săn với mụ chằng quan tiền Triều tuyệt là dòng áo tàng hình Miêu thần hay là sự việc tích chuột và mèo con cóc liếm nước mưa Thầy cứu vãn trò Hai bé cò và nhỏ rùa cô bé lấy ông chồng hoàng tử tín đồ dì ghẻ bất lương hay là sự việc tích bé dế làm ơn hóa sợ Huyền Quang hủy hoại mãng xà sát Hải Tam với Tứ Bính cùng Đinh Hà rầm hà rộc Ông già bọn họ Lê Tấm Cám Phạm Nhĩ bé ma báo oán Rắn báo oán Rạch đùi che ngọc bạn học trò và bé hổ Sự tích thường Cờn Quân tử ác nghiệt đại vương Mũi lâu năm Bốn cô nàng muốn lấy chồng hoàng tử Ông lâu năm ông Cộc hay là sự tích thần sông Kỳ-cùng Sự tích tháp Báo ân vụ kiện tụng châu chấu Bà ong chúa anh chàng họ Đào Duyên nợ tái sinh Mỵ Châu - Trọng Thủy tuyệt là truyện nỏ thần cô gái con thần Nước mê phái mạnh đánh cá quan âm Thị Kính Sự tích bãi ông nguyễn nam Bán tóc đãi các bạn Trọng nghĩa khinh tài Ả Chức chàng Ngưu bốn người chúng ta Người cưới ma vợ chàng Trương Sự tích khăn tang Ngậm ngải tìm kiếm trầm hay là sự việc tích núi mẫu mã tử cái vết đỏ trên má công nương phái mạnh ngốc học tập khôn dò ra của anh chàng ngốc tốt la làm theo vợ dặn Thịt con kê thuốc chồng Hòa thượng và bạn thợ giầy Hai đồng đội và bé chó đá đấng mày râu rể thong manh tạo nên công chúa nói được Rủ nhau đi tìm kiếm mật ong cô bé lừa thày sãi, làng trưởng với ông quan thị trấn Thầy lang cùng bất đắc dĩ Giận tao mày sinh hoạt với ai tốt là truyện phượng hoàng đất cái chết của bốn ông sư nhị bảy mười cha Về kho báu truyện cổ tích nước ta Đặc điểm của truyện cổ tích việt nam / 1 Đặc điểm của truyện cổ tích nước ta / 2 Đặc điểm của truyện cổ tích nước ta / 3 Đặc điểm của truyện cổ tích việt nam / 4 test tìm bắt đầu truyện cổ tích nước ta Lời sau sách Báo với tạp chí kho báu truyện cổ tích vn từ phương diện một công trình nghiên cứu và phân tích Nhà cổ tích học Nguyễn Đổng đưa ra với bộ kho tàng truyện cổ tích vn Một vài ký kết ức về anh tôi Bảng tra cứu giúp tên truyện kho báu truyện cổ tích việt nam

Ngày xưa, bao gồm Tấm cùng Cám là hai người mẹ cùng phụ thân khác mẹ. Hai mẹ suýt kiểm tra tuổi nhau. Tấm là con bà xã cả, Cám là con bà xã lẽ. Người mẹ Tấm đã bị tiêu diệt từ hồi Tấm còn bé. Tiếp nối mấy năm thì phụ vương Tấm cũng chết. Tấm làm việc với dì ghẻ là bà mẹ của Cám. Nhưng lại dì ghẻ của Tấm là fan rất cay nghiệt. Hàng ngày, Tấm đề nghị làm lụng luôn luôn canh, không còn chăn trâu, gánh nước, cho thái khoai, vớt bèo; đêm lại còn xay lúa giã gạo mà không không còn việc. Trong khi đó thì Cám được bà bầu nuông chiều, được nạp năng lượng trắng mang trơn, suốt ngày quanh quẩn ở trong nhà không phải thao tác làm việc nặng.

Bạn đang xem: Tấm cám trọn bộ

Một hôm người dì ghẻ đưa mang lại hai chị em mỗi cá nhân một loại giỏ bảo ra đồng bắt nhỏ tôm mẫu tép. Mụ ta hứa hẹn: - "Hễ đứa nào bắt được đầy giỏ thì thưởng cho một cái yếm đỏ!".

Ra đồng, Tấm nhờ vào mò cua bắt ốc đã quen nên chỉ 1 trong các buổi là được đầy giỏ vừa cá vừa tép. Còn Cám thì đủnh đỉnh dạo hết ruộng nọ sang trọng ruộng kia, mãi đến chiều vẫn không được gì.

Thấy Tấm bắt được một giỏ đầy, Cám bảo chị:

- Chị Tấm ơi chị Tấm! Đầu chị lấm, chị hụp đến sâu, kẻo về dì mắng.

Tin là thật, Tấm bèn xuống ao lội ra nơi sâu tắm rửa rửa. Cám thừa dịp trút không còn tép của Tấm vào giỏ của chính mình rồi cha chân bốn cẳng về trước. Lúc Tấm cách lên chỉ còn giỏ không, bèn ngồi xuống bưng mặt khóc hu hu.

Bấy giờ Bụt đã ngồi bên trên tòa sen. đột nhiên nghe giờ đồng hồ khóc của Tấm liền hiện nay xuống hỏi:

- Con làm sao lại khóc?

Tấm nhắc sự tình cho Bụt nghe. Bụt bảo:

- Thôi nhỏ hãy nín đi! nhỏ thử nhìn vào giỏ xem còn tồn tại gì nữa không?

Tấm chú ý vào giỏ rồi nói:

- chỉ từ một bé cá bống.

- nhỏ đem nhỏ cá bống ấy về công ty thả xuống giếng mà nuôi. Mỗi bữa, đáng ăn ba chén bát thì con nạp năng lượng hai, còn một lấy thả xuống mang đến bống. Mỗi lần cho ăn, con nhớ gọi như thế này:

Bống bống, bang bang

Lên nạp năng lượng cơm đá quý cơm bạc nhà ta,

Chớ ăn cơm hẩm cháo hoa nhà người

không điện thoại tư vấn đúng như thế nó không lên, con nhớ lấy!

Nói kết thúc là Bụt biến đổi mất. Tấm theo lời Bụt thả bống xuống giếng. Rồi từ bỏ hôm ấy trở đi, cứ sau bữa ăn, Tấm phần lớn để dành riêng cơm đậy đưa ra đến bống. Những lần nghe lời Tấm gọi, bống lại ngoi lên khía cạnh nước đớp hầu hết hạt cơm trắng của Tấm ném xuống. Tín đồ và cá ngày 1 quen nhau, và bống ngày một lớn lên trông thấy.

Thấy Tấm sau mỗi bữa tiệc thường sở hữu cơm ra giếng, mụ mẹ kế sinh nghi, bèn bảo Cám đi rình. Cám nấp ở vết mờ do bụi cây bên bờ giếng nghe Tấm gọi bống, bèn nhẩm mang đến thuộc rồi về kể lại cho bà mẹ nghe.

Tối hôm ấy mụ mẹ kế bảo Tấm sáng sủa mai dậy nhanh chóng chăn trâu, với dặn:

- con ơi con! thôn đã bắt đầu cấm đồng rồi đấy. Mai nhỏ đi chăn trâu, đề xuất chăn đồng xa, chớ chăn đồng nhà, xã bắt mất trâu.

Tấm vâng lời, sáng sau đưa trâu đi ăn uống thật xa. Ở nhà người mẹ con con Cám mang đĩa cơm ra giếng, cũng gọi bống lên ăn y như Tấm gọi. Nghe lời gọi, bống ngoi lên khía cạnh nước. Bà mẹ con Cám đã chực sẵn, bắt lấy bống mang về làm thịt.

Đến chiều Tấm dắt trâu về, sau thời điểm ăn uống dứt Tấm lại mang dĩa cơm để dành ra giếng. Tấm điện thoại tư vấn mãi nhưng chẳng thấy bống ngoi lên như mọi khi. Tấm hotline mãi, gọi mãi, sau cùng chỉ thấy một viên máu nổi lên khía cạnh nước. Biết gồm sự chẳng lành mang lại bống, Tấm òa lên khóc. Bụt lại hiện nay lên, hỏi:

- Con làm thế nào lại khóc?

Tấm đề cập sự tình mang lại Bụt nghe, Bụt bảo:

- con bống của con người ta đã nạp năng lượng thịt mất rồi. Thôi nhỏ hãy nín đi. Rồi về nhặt lấy xương nó, kiếm tư cái lọ quăng quật vào, lấy chôn xuống dưới bốn chân giường bé nằm.

Tấm quay trở lại theo lời khuyên của Bụt đi kiếm xương bống, mà lại tìm mãi các xó vườn góc sân mà lại không thấy đâu cả. Một nhỏ gà thấy thế, bảo Tấm:

- viên ta cục tác! mang lại ta núm thóc, ta bươi xương cho!

Tấm bốc rứa thóc ném cho gà. Kê chạy vào phòng bếp bới một dịp thì được xương ngay. Tấm bèn nhặt lấy cho vô lọ và đem chôn bên dưới chân chóng như lời Bụt dặn.

°

° °

Ít thọ sau, bên vua mở hội luôn mấy đêm ngày. Già trẻ em trai gái những làng các nô nức đi xem. Trên những nẻo đường, áo quần mớ cha mớ bảy dặt dìu tuôn về gớm như nước chảy. Hai bà bầu con nhỏ Cám cũng tìm sửa quần áo đẹp để đi trẩy hội. Thấy Tấm vẫn muốn đi, mụ dì ghẻ nguýt dài. Tiếp đến mụ mang một đấu gạo pha trộn với một đấu thóc, bảo Tấm:

- nhỏ hãy nhặt cho ngừng chỗ gạo này rồi có đi đâu hãy đi, đừng tất cả bỏ dở, về không tồn tại gì nhằm thổi cơm trắng dì đánh đó.

Nói đoạn, hai người mẹ con quần áo xúng xính lên đường, Tấm ngồi nhặt một dịp mà chỉ mới được một nhúm, suy nghĩ rằng không biết lúc nào mới nhặt xong, bi thảm bã, bèn khóc một mình. Giữa khi ấy Bụt hiện nay lên, hỏi:

- Con làm thế nào lại khóc?

Tấm chỉ vào chiếc thúng, thưa:

- Dì bé bắt cần nhặt thóc đã tạo ra thóc, gạo ra gạo, rồi bắt đầu được đi xem hội. Cơ hội nhặt dứt thì hội đang tan rồi, còn điều gì nữa mà xem.

Bụt bảo:

- nhỏ đừng khóc nữa. Nhỏ mang dòng thúng đặt ra giữa sân, nhằm ta không nên một bọn chim sẻ xuống nhặt giúp.

- nhưng lại ngộ chim sẻ ăn uống mất thì lúc trở về con vẫn tiếp tục bị đòn.

- con cứ bảo chúng rứa này:

Rặt rặt (tức chim sẻ) xuống nhặt mang lại tao

Ăn mất hạt nào thì tao tiến công chết<1>

thì chúng sẽ không ăn của nhỏ đâu.

Tự nhiên ở trên không tồn tại một bọn chim sẻ đáp xuống sân nhặt thóc ra một đằng, gạo ra một nẻo. Chúng nó xăng xít ríu rít chỉ trong một thời gian đã làm cho xong, không suy suyển một hạt. Tuy thế khi chim sẻ đã cất cánh đi rồi, Tấm lại nức nở khóc. Bụt lại hỏi:

- Con làm sao còn khóc nữa?

- Con rách rưới rưới quá, tín đồ ta không cho con vào xem hội.

- con hãy đào những chiếc lọ xương bống sẽ chôn cách nay đã lâu lên thì sẽ có được đủ những thứ cho nhỏ trẩy hội.

Tấm vâng lời, đi đào các lọ lên. Đào lọ đầu tiên lấy ra được một cỗ áo mớ ba, một chiếc xống lụa, một cái yếm lụa điều và một chiếc khăn nhiễu. Đào lọ vật dụng hai đem được một đôi giầy thêu, đi vừa như in. Lọ thứ tía đào lên thì thấy một con ngựa nhỏ xíu tí, cơ mà vừa để con ngựa chiến xuống đất bỗng nhiên chốc nó hí vang lên và biến thành ngựa thật. Đào đến lọ sau cùng thì mang ra được một bộ yên cương cứng xinh xắn.

Tấm mừng qua vội vàng tắm rửa rồi thắng bộ vào, đoạn cưỡi lên ngựa mà đi. Ngựa phóng một chốc đang đi tới kinh đô. Tuy vậy khi phóng qua 1 chỗ lội, Tấm tiến công rơi một chiếc giày xuống nước ko kịp nhặt. Khi ngựa tạm dừng ở đám hội, Tấm mang khăn gói chiếc giày còn lại rồi chen vào biển người.

Giữa cơ hội ấn thì đoàn xa giá bán cũng vừa tiến mang lại chỗ lội. Hai bé voi ngự dẫn đầu đoàn đến đây thoải mái và tự nhiên cắm ngà xuống đất kêu rống lên không chịu đựng đi. Vua không đúng quân quân nhân xuống nước thử search xem; họ nhặt ngay được chiếc giày thêu của Tấm tấn công rơi lúc nãy. Vua nhắm nhía chiếc giầy không chán mắt, bụng bảo dạ: - "Chà, một chiếc giầy thật xinh! người đi giầy này hẳn đề nghị là trang giỏi sắc".

Lập tức vua hạ lệnh mang lại rao mời tất cả đám đàn bà con gái đi xe hội cho ướm thử, hễ ai đi vừa chiếc giầy thì vua sẽ lấy có tác dụng vợ. Đám hội lại càng náo nhiệt độ vì những bà, những vô chen nhau đến chỗ demo giày. Cô nào cô ấy theo thứ tự kéo vào ngôi lầu giữa bến bãi cỏ rộng nhằm ướm demo một tý cầu may. Nhưng lại chả gồm một chân như thế nào đi vừa cả. Bà bầu con bé Cám cũng trong những đó. Khi Cám với dì ghẻ bước thoát khỏi lầu thì gặp Tấm. Cám truyền tai nhau mẹ:

- người mẹ ơi, ai như chị Tấm cũng đi thử giày đấy!

Mụ mẹ ghẻ của Tấm bĩu môi:

- nhỏ nỡm!

Chuông khánh còn chả nạp năng lượng ai,

Nữa là mảnh chỉnh vứt xung quanh bờ tre.

Nhưng khi Tấm để chân vào giầy thì vừa như in. Phái nữ mở khăn lấy cái thứ hai đi vào. Nhì chiếc giầy giống nhau như đúc. Bầy lính hầu reo hò vui mừng. Chớp nhoáng vua không nên đoàn thị thiếu phụ rước nàng vào cung. Tấm bước đi kiệu trước con mắt kinh ngạc và hằn học tập của mẹ con bé Cám.

* * *

Tuy sống trong hoàng cung, Tấm vẫn luôn ghi nhớ ngày giỗ cha. Nữ giới xin phép vua trở về nhà để soạn cỗ cúng giúp dì. Mẹ con nhỏ Cám thấy Tấm vui vẻ thì tị ghét để bụng. Nay thấy Tấm về, lòng ganh ghét lại bừng bừng bốc lên. Nghĩ về ra được một mưu, mụ mẹ kế bảo Tấm:

- trước đó con thân quen trèo cau, con hãy trèo xé lấy một phòng để cúng bố.

Tấm vâng lời trèo lên cây cau. Lúc lên tới sát buồng thì ở bên dưới này mụ dì thay dao đẵn gốc. Thấy cây rung chuyển, Tấm hỏi:

- Dì làm gì dưới nơi bắt đầu thế?

- nơi bắt đầu cau lắm kiến, dì xua kiến mang lại nó ngoài lên đốt con.

Nhưng Tấm chưa kịp xé cau thì cây đang đổ, Tấm té lộn cổ xuống ao, chết. Mụ dì ghẻ nóng vội lột quần áo của Tấm cho bé mình khoác vào rồi gửi vào cung dối trá với vua rằng Tấm không may bị rơi xuống ao bị tiêu diệt đuối, nay chuyển em vào để nạm chị. Vua nghe nói vào bụng không vui nhưng vẫn ko nói gì cả.

Lại thì thầm Tấm chết hóa thành chim vàng anh. Chim bay một mạch về kinh đến vườn ngự. Thấy Cám đã ngồi giặt áo cho vua ngơi nghỉ giếng, kim cương anh dừng lại trên một cành cây, bảo nó:

- Phơi áo ông xã tao phơi lao phơi sào, chớ phơi bờ rào, rách rưới áo chồng tao.

Rồi chim đá quý anh cất cánh thẳng vào cung đậu ở cửa sổ, hót lên siêu vui tai. Vua đi đâu, chim bay đến đó. Vua vẫn nhớ Tấm ko nguôi, thấy chim bịn rịn theo mình, vua bảo:

- Vàng hình ảnh vàng anh, bao gồm phải vk anh, đưa vào tay áo.

Chim đá quý anh bay lại đậu vào tay vua, rồi rúc vào tay áo. Vua thương yêu vàng anh quên cả ăn uống ngủ. Vua không đúng làm một cái lồng bằng vàng mang đến chim ở. Từ đó, hôm sớm vua chỉ mê mải với chim siêu hạng đến Cám.

Cám gấp về đơn vị mách mẹ. Chị em nó bảo cứ bắt chim làm cho thịt ăn uống rồi tìm điều dối trá vua. Quay lại cung vua, Cám nhân dịp vua đi vắng, bắt chim làm thịt ăn, rồi vứt lông chim ở xung quanh vườn. Thấy mất rubi anh, vua hỏi, Cám đáp:

- Thiếp có mang thèm ăn uống thịt chim phải trộm phép bệ hạ đã giết thịt nạp năng lượng mất rồi.

Vua không nói gì cả. Lông chim kim cương anh chôn sinh sống vườn hóa ra nhị cây xoan đào. Lúc vua đi dạo vườn ngự, cành cây của bọn chúng sà xuống bao bọc kín thành nhẵn tròn như hai chiếc lọng. Vua thấy cây trang trí rợp bóng, sai lính hầu mắc võng vào nhì cây rồi nằm chơi hóng mát. Lúc vua đi ngoài thì cây cỏ lại vươn thẳng trở lại. Tự đó, không ngày làm sao là vua không ra nằm chờ mát ở hai cây xoan đào.

Cám biết chuyện lại về truyền tai mẹ. Bà bầu nó bảo cứ không đúng thợ chặt cây làm cho khung cửi rồi tìm điều giả dối vua. Về mang đến cung, nhân một hôm gió bão, Cám không nên thợ chặt hai cây xoan đào mang gỗ đóng khung cửi. Thấy cây bị chặt, vua hỏi thì Cám đáp:

- Cây bị đổ vì chưng bão, thiếp sai thợ chặt làm cho khung cửi nhằm dệt áo đến bệ hạ.

Nhưng khi khung cửi đóng góp xong, Cám ngồi dệt vào dệt lúc nào cũng nghe thấy tiếng size cửi rủa mình:

Cót ca cót két,

Lấy tranh ông xã chị,

Chị khoét đôi mắt ra.

Thấy vậy bé Cám sốt ruột vội về mách mẹ. Bà mẹ nó bảo đốt quách khung cửi rồi đem tro đi đổ mang lại rõ xa sẽ được yên tâm. Về mang lại cung, Cám làm cho như lời mẹ nói. Nó mang tro sẽ đốt mang đi đổ sinh hoạt lề đường phương pháp xa hoàng cung. Đống tro mặt đường lại mọc lên một cây thị cao lớn, cành lá sum suê. Đến mùa gồm quả, cây thị chỉ đậu được bao gồm một quả, nhưng lại mùi thơm lan ngát khắp nơi. Một bà lão mặt hàng nước ở bên cạnh đó một hôm đi qua dưới cội ngửi thấy hương thơm thơm, ngửng đầu nhìn lên thấy trái thị bên trên cành cao, bèn giơ bị ra nói lẩm bẩm:

- Thị ơi thị, rụng vào bị bà, bà rước bà ngửi, chứ bà không ăn.

Bà lão vừa hoàn thành lời thì quả thị rụng tức thì xuống đúng vào bị. Bà lão thương cảm đem về nhà cất trong buồng, thỉnh phảng phất lại vào ngắm nghía cùng ngửi mùi hương thơm.

Ngày làm sao bà lão cũng đi chợ vắng. Tự trong quả thị chui ra một cô gái thân hình bé bé dại như ngón tay cơ mà chỉ trong chớp đôi mắt đã biến thành Tấm. Tấm vừa bước ra đã cố gắng lấy chổi quét dọn công trình sạch sẽ, rồi đi vo gạo thổi cơm, hái rau ở vườn nấu nướng canh góp bà hàng nước. Đoạn Tấm lại thu hình bé nhỏ tuổi như cũ rồi đâm vào vỏ quả thị. Lần như thế nào đi chợ về, bà lão cũng thấy nhà cửa ngăn nắp, cơm ngon canh ngọt sẵn sàng thì lấy làm cho lạ.

Một hôm bà sản phẩm nước giả vờ đi chợ, mang lại nửa đường lại lén trở về, rình ở cái cây sau nhà. Trong lúc đó, Tấm từ trái thị chui ra rồi cũng làm những việc như đa số lần. Bà lão rón nhón nhén lại nhìn vào các khe cửa. Trong khi thấy một cô bé xinh đẹp thì bà mừng quá, bất thình lình xô cửa ra vào ôm choàng lấy Tấm, đoạn xé vụn vỏ thị. Từ kia Tấm nghỉ ngơi với bà mặt hàng nước, nhì người yêu thích nhau như hai bà bầu con. Hằng ngày Tấm giúp bà lão các việc thổi cơm, đun nấu nước, gói bánh, têm trầu làm cho bà ngồi chào bán hàng.

Một hôm vua đi dạo ra ngoài hoàng cung. Thấy tất cả quán nước bên đường thật sạch sẽ bèn lép vào. Bà lão sở hữu trầu nước kéo lên vua. Thấy trầu têm cánh phượng, vua sực ghi nhớ tới trầu vk mình têm ngày trước cũng y hệt như vậy, tức thời phán hỏi:

- Trầu này ai têm?

- Trầu này đàn bà già têm, bà lão đáp.

- phụ nữ của bà đâu, gọi ra đây mang đến ta coi mặt.

Bà lão gọi Tấm ra, Tấm vừa xuất hiện, vua nhận ra ngay vợ mình ngày trước, tất cả phần trẻ đẹp hơn xưa. Vua mừng quá, bảo bà sản phẩm nước nhắc lại sự tình, rồi truyền mang đến quân hầu đưa kiệu rước Tấm về cung.

Cám thấy Tấm quay trở lại được vua yêu như xưa thì nó ko khỏi sợ hãi hãi. Một hôm Cám hỏi chị:

- Chị Tấm ơi chị Tấm, chị làm vậy nào nhưng mà đẹp thế? Tấm không đáp, chỉ hỏi lại:

- vẫn muốn đẹp không nhằm chị giúp!

Cám ưng ý ngay. Tấm sai quân hầu đào một chiếc hố sâu và đun một nồi nước sôi. Tấm bảo Cám xuống hố rồi không đúng quân hầu dội nước sôi vào hố. Cám chết, Tấm sai lấy xác làm mắm cho vào chĩnh gửi đến mụ dì ghẻ, nói là quà của đàn bà mụ gửi biếu. Bà bầu con Cám tưởng thật mang mắm ra ăn, bữa nào thì cũng nức nở khen ngon. Một con quạ nơi đâu bay đến đậu trên nóc bên kêu rằng:

- Ngon ngỏn ngòn ngon! Mẹ ăn thịt con, tất cả còn xin miếng?

Mẹ bé Cám giận lắm, chửi mắng ồn ã rồi vác sào đuổi quạ. Nhưng đến ngày mắm gần hết, dòm vào chĩnh, mụ thấy đầu lâu của bé thì lăn đùng ra chết<2>.

KHẢO DỊ

Truyện trên bởi người miền bắc bộ kể, trong các số đó có vài cụ thể mỗi vị trí một khác. Ví dụ câu nói của xoàn anh với Cám lúc Cám giặt áo mang lại vua, người tỉnh nghệ an có vị trí kể là:

- Giặt áo ông chồng tao, thì giặt mang đến sạch, nhược bằng không sạch, tao rạch mặt ra.

- Phơi áo chồng tao, thì phơi bằng sào, đừng phơi bờ rào, tao cào phương diện ra<3>.

Xem thêm: Tìm hiểu với hơn 95 hình ảnh bị lừa dối khiến lòng nát tan, 14 bức ảnh nổi tiếng hóa ra là trò lừa đảo

Hay là câu của quạ:

- Ngon ngỏn ngòn ngon, nạp năng lượng cả giết con, thực ngon lắm phỏng<4>.

Riêng ở vùng Bắc-ninh, thì truyện Tấm Cám được truyền tụng như là lịch sử hào hùng Thái phi Ỷ Lan. Quyển Lý triều đệ tam hoàng cỗ ván tích đã chép truyện bà Ỷ Lan nối sát với nhân vật dụng Tấm (khác với truyện trên, ở đây gọi ngược lại Tấm là Cám cùng Cám là Tấm. Ỷ Lan thái phi là Cám) và tước bỏ đi nhiều chi tiết của truyện dân gian:

Ở làng mạc Thổ-lỗi (hay Siêu-loại) thị trấn Gia Lâm gồm ông Lê Công Thiết và vợ là Vũ Thị Tinh chăm trồng dây nuôi tằm. Một đêm vk nằm nằm mộng thấy mình nuốt khía cạnh trăng, tiếp đến sinh một cô nàng tên là Cám (hoặc Khiết Nương). Vợ chết, ck lấy vợ kế là Chu Thị, sinh một gái không giống là Tấm. Cầm rồi, mẩu chuyện cũng ra mắt với đủ các tình ngày tiết bắt cá, nuôi bống cùng nhặt xương bống chôn chân giường đúng thật truyện trên vừa kể, chỉ gồm khác ở trong phần Bụt lại là đơn vị sư Đại Liên, tu ở chùa Linh-nhân. Và điều khác sản phẩm hai đáng lưu ý là xương bống chôn một trăm ngày đào lên được một song hài quý, mà lại khi Cám phơi đôi hài, thì một con quạ thần trông thấy, cắp mang một chiếc cất cánh đến kinh kì rồi thả xuống sân điện. Vua bấy tiếng là Lý Thánh Tông chưa tồn tại con, cho đây là điềm lành, bèn loan báo cho bầy bà con gái khắp chỗ đi ướm hài.

Từ phía trên truyện phân phát triển hoàn toàn khác cùng với cổ tích nói trên. Vua đi cầu tự làm việc chùa, xa giá cho đâu mọi người đua nhau đi xem cho đấy. Chỉ gồm Cám vẫn chịu khó hái dâu. Một ông sản phẩm dầu thấy một đám mây bịt trên đầu Cám, bèn mách mang lại quan quân biết. Vua cho gọi Cám cho hỏi lý do không đi coi vua trẩy? Cám tâu bởi vì dì bắt đi hái dâu. Vua mang đến ướm chân vào hài thì vừa như in. Vua bèn lấy làm vợ, điện thoại tư vấn là Ỷ Lan.

Truyện còn nối vào trong 1 mẩu nữa, kể vấn đề Nguyễn Bông đầu thai: Ỷ Lan làm vợ vua nhiều ngày vẫn chưa xuất hiện con. Đại Điên chạm mặt Nguyễn Bông (là bạn vua sai cho chùa) hỏi: "Có muốn làm hoàng tử không?". Bông đáp: "Muốn". Đại Điên dặn Bông lẻn vào buồng tắm của hoàng hậu trong lúc hoàng hậu sẽ tắm (tình ngày tiết này như thể với diễn biến của truyện từ bỏ Đao Hạnh số 120, tập III). Kết quả, câu hỏi làm của Bông bại lộ, Bông bị án chém. Về tối hôm ấy, Thánh Tông mộng thấy một tiên ông đưa tới cho một người con trai. Quả nhiên Ỷ Lan gồm mang đẻ ra một hoàng tử. Nhưng bà xã họ Dương lại bắt trộm mất hoàng tử, dối trá là bé do mình đẻ ra, cùng thay vào một con mèo nói là bé của Ỷ Lan (giống với tình tiết của những truyện sống Khảo dị số 166, tập IV). Béo lên, hoàng tử nhận thấy mẹ đẻ của bản thân và giết mổ chết bà xã họ Dương cùng bảy mươi kiểu mẫu cung nữ<5>.

Ở Bắc Ninh còn có người nhắc xen vào phần đa tình ngày tiết khác. Ví dụ: 1 trong bốn loại lọ đào được tất cả một lọ nước thần, dựa vào lọ nước, Cám tấm vào, domain authority dẻ trở buộc phải trắng trẻo, người tuyệt đẹp trần (giống với cốt truyện trong truyện Ai cài đặt hành tôi, số 135, tập III).

Hay là: do Đại Điên bày vẽ, Bông lẻn vào trước nhà tắm của hoàng hậu, bươi cát nằm xuống trường đoản cú vùi mình, khi bà xã dội nước, cat trôi, Bông lộ khuôn mẫu (giống với diễn biến trong truyện Sự tích váy đầm Nhất dạ và bến bãi Tự-nhiên số 28, tập I.

Hay là: khi hoàng tử đăng vương (lúc đó bà xã họ Dương còn mạo thừa nhận là bé mình), một hôm thốt nhiên "nhật nguyệt u ám phất phân", bèn đi tra cứu lại những nhà ngục, nhờ đó nỗi oan của Ỷ Lan new được bày tỏ. Người mẹ con nhận biết nhau do có dấu chữ vương dưới chân vua<6>.

Hay là: chiếc giày của Cám (Tấm) bị thất lạc, chưa hẳn do quạ thần tha đi mà lại là do xum xuê trong hội Chen (trước phía trên ở thôn La-miệt thuộc thị trấn Quế Võ, có hội Chen, trong ngày hội trai gái tha hồ chen nhau (có khi bửa cả xuống ao) v.v...<7>

Trước đây ở xã Nam-sơn, huyện Võ-giàng còn tồn tại đền bái Bà Tấm, Bà Cám, nhân dân thường kiêng tên, điện thoại tư vấn gạo tấm là đớn, cám là bổi (hàng năm gồm rước xách).

Chúng tôi nhận định rằng những tình tiết nói trên là vì người đời sau gán ghép vào truyện Tấm Cám, khiến cho nó có bóng dáng một thần tích, chẳng khác gì một số trong những tình tiết mà lại nhân dân vùng Bắc-ninh ghép vào truyện Thánh Gióng (Khảo dị truyện số 134, tập III).

Ở nam giới bộ cũng có thể có lưu hành một truyện Tấm Cám bao gồm tình tiết gần giống với hầu như tình tiết của truyện Lý triều đệ tam hoàng săng tích vừa kể. Sau đấy là nội dung truyện nhắc ở khu vực miền nam mà Jan-nô (G. Jeanneau), tín đồ sưu tầm nhanh nhất đã ghi được sinh sống Mỹ Tho năm 1886:

Có nhì vợ ck sinh hai cô gái Tấm và Cám, là nhỏ sinh đôi. Tấm được phụ huynh chăm nom yêu thương rất mực, còn Cám thì bị đối đãi như tôi đòi. Một hôm người thân phụ cũng giao cho mỗi con một cái giỏ, bảo đi bắt cá, ai bắt được không ít hơn thì được gọi bằng chị. Cám được nhiều hơn, nhưng Tấm bảo chuyển giỏ cho khách hàng giữ hộ để đi hái rau củ thơm về kho cá. Cám quay trở lại thì từng nào cá đã biết thành Tấm lấy mất chỉ từ một con bống mú. Cho nên Tấm được gia công chị. Cũng giống như truyện nói ở miền Bắc, Cám được thần hiện hữu bày cho biện pháp nuôi cá bống mú, mà lại nuôi được ít lâu cá cũng trở nên Tấm tìm biện pháp bắt ăn thịt. Thần hiện lên bày biện pháp bỏ xương của cá vào hũ chôn xuống đất, sau sẽ được rất nhiều vật quý. Một bé gà cũng mách cho Cám địa điểm vùi xương bống. Sau cha tháng mười ngày, Cám đào lên trái được quần áo đẹp với một đôi giày. Một hôm Cám đem giày đi ra đồng bị ướt, cần đem phơi, tự dưng một bé quạ cắp mất một cái đem cho vào cung vua. Hoàng tử bắt được cho rao mời đàn bà phụ nữ mọi khu vực về thử, ai đi vừa vẫn lấy có tác dụng vợ. Tấm được cha mẹ cho ăn mặc đẹp trẩy kinh, còn Cám thì buộc phải ngồi nhặt một mớ đậu cùng vừng trộn lẫn. Thần cho ý trung nhân câu mang đến giúp (có bạn kể nhỏ quạ lần trước tha giầy đến bày mang đến Cám biện pháp sàng để nhặt được nhanh). Tiếp nối Cám mang đến kinh demo giày, và trở thành vợ hoàng tử.

Một hôm, Cám nghe tin tía đau nặng nề bèn về thăm. Thiệt ra Cám bị lừa, dưới giường chỗ bố nằm có bỏ nhiều tấm bánh nhiều nướng nhằm khi trở bản thân nghe giờ răng rắc. Cám tưởng bố gãy xương mến lắm, khóc rưng rức. Rồi Cám toá áo trèo cau theo lời bố. Cây cau bị Tấm chặt gãy, Cám rơi vào cảnh hố nước sôi chết. Nhờ xuất hiện mũi tương tự Cám, Tấm mặc xống áo rồi vào cung mà không có bất kì ai biết, của cả hoàng tử, mà lại hoàng tử ngày một nguội giá buốt với Tấm. Cám biến thành chim vòng vo quạch, và cũng như truyện kể ở miền Bắc, chim cất cánh vào cung chạm chán Tấm đang giặt áo. Chim cũng nói câu: "Phơi áo ck tao..." cùng sau đó cũng rất được hoàng tử đem đến nuôi nghỉ ngơi lồng. Tấm cũng bắt chim ăn thịt cùng nói rằng mình có mang thèm nạp năng lượng thịt chim. Chỗ bỏ lông chim mọc lên một măng tre, tiếp nối bị Tấm chặt làm cho thức ăn. Vỏ măng biến thành một cây thị chỉ gồm mỗi một quả, những lần hoàng tử ở nhà thì cành cây xòa xuống thấp, nhưng lại khi đi vắng tanh thì cây vươn lên rất cao vút, vì vậy Tấm mong hái thị ăn uống mà ko được. Kế tiếp thị lâm vào bị một bà lão ăn mày. Tiên con gái trong trái thị cũng những lần hiển thị giúp bà lão, sau cuối bà lão cũng rình bắt được, bèn xé nát vỏ thị.

Một hôm, Cám hóa phép làm cho cỗ bàn rất linh đình nhằm dọn cúng ck bà lão, cơ mà lại ép nài bà đi mời hoàng tử tới dự. Hoàng tử đòi phải tất cả thảm trải trường đoản cú cung mang lại nhà new chịu đi. Quả có thảm trải thật, lại có cả miếng trầu têm khôn cùng đẹp làm cho hoàng tử chú ý, hỏi thì bà lão giả dối là bản thân têm. Hoàng tử bảo bà thử têm cho doanh nghiệp xem. Cám hóa làm bé ruồi vẽ mang đến bà phương pháp têm, nhưng lại khi hoàng tử xua đuổi ruồi thì bà lão lại không têm được, đành đề nghị thú thiệt là do phụ nữ mình têm. Nhờ đó hoàng tử chạm mặt lại vợ cũ.

Đoạn kết tương tự hẳn cùng với truyện trên: Tấm hỏi Cám làm sao lại đẹp. Cám nói nhờ té vào hố nước sôi. Tấm nhẩy vào nước sôi nhưng chết. Cám liền có tác dụng mắm gửi mang lại dì ghẻ, mẹ kế cũng khen ngon, rồi cũng đều có con quạ cho mách cùng bị đuổi. Khi nạp năng lượng gần hết, thấy đầu lâu phụ nữ mẹ Tấm lan ra chết<8>.

Đuy-mu-chiê (Dumoutier) bao gồm sưu tầm được một dị bản, cũng sinh sống Bắc-ninh, có lẽ xuất vạc từ bắt đầu thần tích, biện pháp kể và một số tình tiết bao gồm khác với những dị bản trên:

Vào cuối thời Hùng Vương có một tín đồ tên là Đào Chí Phẩm ở làng Lãm-sơn, thị trấn Quế-dương (Bắc Ninh), vợ đẻ được một phụ nữ là Tấm rồi mất. Đào Chí Phẩm lấy vk sau là Thị Cao đẻ được Cám. Khi ck chết, Thị Cao bạc đãi con ghẻ. Các tình ngày tiết bắt cá, nuôi bống, nạp năng lượng thịt bống, nhặt xương bống chôn dưới gầm giường, cùng đổ lẫn những giống hạt bắt nhặt (ở đấy là các kiểu như đỗ) v.v... Số đông đại khái giống như với các truyện Tấm Cám vẫn kể. Lúc Bụt mách mang đến Tấm đào các lọ bên dưới chân giường, Tấm đào được vào lọ một cô nàng hầu, những lọ kia là áo giầy và ngựa (nhưng sau này không thấy cô bé hầu xuất hiện trong các tình huyết kế tiếp). Vì chiếc giầy của Tấm tấn công rơi khi đi coi hội, mà hoàng tử tìm được Tấm. Thấy nàng đẹp, hoàng tử muốn lấy có tác dụng vợ, Tấm bảo về hỏi người người mẹ ghẻ. Hoàng tử phái quan đến hỏi, Thị Cao thuận gả nhưng mang lại ngày cưới lại bảo Tấm đi dạo xa, rồi lấy xống áo Tấm mặc đến Cám, gửi Cám vào cung. Tấm về bế tắc nhảy xuống giếng chết. Hồn Tấm biến thành chim rubi anh bay vào cung. Thấy Cám giặt áo mang lại hoàng tử, chim cũng dặn không được phơi bờ rào "rách áo ck tao". Nghe nói thế, hoàng tử biết bà mẹ con Thị Cao lừa gạt, bèn hỏi chim: - "Có phải bà xã anh đưa vào tay áo". Chim cất cánh ngay vào tay áo.

Truyện không kể tới những hành vi tàn ác của Cám với mấy lần tái sinh của Tấm mà nhận định rằng Cám thấy chim, biết chính là chị nó thì sinh ra ân hận hận, bèn dancing xuống giếng chết.

Đuy-mu-chiê (Dumoutier) còn cho biết: bạn ta thờ phổ biến cả nhị cô vào một trong những đền ngơi nghỉ Lãm-sơn. đều lúc có hạn hán, dân làng cho đây cầu hòn đảo thường nghiệm<9>.

Đồng bào Chăm-pa tất cả truyện Ca-dong với Ha-lớc.

Truyện này với truyện Tấm Cám (do người miền nam bộ kể) gần như là là một.

Ngày xưa gồm hai bên nọ bao gồm hai cô gái Ca-dong cùng Ha-lớc. Ha-lớc là bé đẻ, còn cô kia là con nuôi. Tuy vậy hai cô và một lứa tuổi như nhau, không một ai chịu nhịn nhường ai làm chị. Chị em liền trao cho từng cô một cái giỏ bảo đi bắt cá, ai nhiều hơn thế thì được gia công chị. Ca-dong bắt được độ nửa giỏ thì mệt, bèn lên bờ nằm ngủ. Ha-lớc bắt được ít, vượt dịp mang trộm bỏ vào giỏ của mình. Khi Ca-dong dậy, hỏi ai đem hết cá, Ha-lớc nói không biết. Biết là Ha-lớc đem trộm, Ca-dong khôn cùng buồn. Xuống ao lần nữa, cô chỉ bắt được cột con cá gia-rốc.

Trở về, Ha-lớc được gia công chị. Ca-dong không nói gì chỉ nuôi con cá gia-rốc có tác dụng em, bởi vì nghĩ nó cũng trơ trẽn như mình. Ngày nào ăn cơm, cô cũng không bao giờ quên đến giếng gọi: "Ơi cá! Lên mà dùng kèm chị!". Ha-lớc cũng đến rình và sau cùng bắt cá về làm thịt ăn.

Ca-dong mất cá, mếu máo ngày đêm. Cô nằm mê thấy cá đề cập lại việc bị tóm gọn và bảo hãy rước xương cho vào gáo dừa lấy chôn ở ngã tư đường, nơi từng ngày cô cho dê qua lại. Ca-dong tuân theo lời. Một hôm đi qua, cô thấy một đôi giầy vàng. Cô chỉ nhặt được một chiếc, còn mẫu kia bị quạ tha đi mất. Quạ bay đến cung thả rơi chiếc giầy trước phương diện vua. Vua xuống chiếu cho các cô gái đến ướm thử, hứa đang lấy cô làm sao ướm test vừa làm vợ.

Trong lúc Ha-lớc soạn sửa ra đi, thì Ca-dong được người mẹ giao cho 1 cuộn chỉ rối, bắt gỡ. Lại rước một đấu vừng pha trộn với một đấu ngô bắt nhặt dứt mới được đi. Ca-dong khóc. Thần chỉ ra sai hồ hết giống chim, mối, kiến, trườn cạp, con gián vàng, loại gián đỏ cho nhặt giúp. Xong, Ca-dong lấy chiếc giầy gói vào khăn ra đi một mình. Trong khi các thiếu nữ giàu có đẳng cấp "kẻ thì khía cạnh trăng rằm, bạn thì vú tròn như trái dưa" dày đặc ướm chân, thì Ca-dong nạp năng lượng mặc rách rưới chỉ đứng nấp phía bên ngoài cung điện. Mọi fan ướm xong, không một ai vừa chân cả. Vua hỏi còn ai nữa không? tín đồ hầu mang đến biết chỉ với Ca-dong đứng nấp mặt ngoài. Vua cho call vào ướm demo thì vừa như in. Vua sai bạn hầu đưa cô đi tắm và lấy có tác dụng vợ. Hỏi về gia đình, cô đáp là cha mẹ đẻ hầu như chết, nghỉ ngơi với mẹ nuôi. Hỏi còn chiếc giày nào nữa thì cô đưa chiếc trong khăn ra. Vua biết kia là người dân có số làm hoàng hậu.

Ít thọ sau, mẹ Ha-lớc mang lại xin mang lại Ca-dong về công ty vài ngày kẻo "nhớ lắm". Ca-dong về ko được ăn, cũng ko được ngủ bên trên chiếu. Sáng dậy ha-lớc rủ Ca-dong đi trảy dừa. Ca-dong trèo cây thì Ha-lớc chặt gốc. Ca-dong đưa sang một cây khác, Ha-lớc lại chặt cây kia. Ca-dong rơi xuống hồ trở thành rùa vàng ở dưới hồ.

Mẹ Ha-lớc đưa nhỏ đến cung nói là để gắng cho Ca-dong đi đâu mất không kiếm thấy. Vua nhận, tuy thế tỏ ý ko vui. Một hôm vua đi săn cho hồ tự nhiên thấy người bi thương bã, bèn bảo giới hạn lại, cho những người lặn xuống hồ, và khôn cùng mừng khi thấy bạn ấy bắt được một nhỏ rùa. Vua bao bọc lấy rùa đem về cung nuôi trong chậu vàng.

Một hôm vua đi chơi. Ha-lớc bắt rùa làm thịt, quẳng mai sinh sống sau nhà. Từ mẫu mai mọc lên một măng tre. Thấy mất rùa, vua hỏi, Ha-lớc nói ko biết. Vua hỏi thầy bói. Ha-lớc new thú thật rằng mình bao gồm mang đề xuất thèm giết thịt rùa. Vua ko nói gì, chăm nom cho măng tre, dẫu vậy rồi Ha-lớc lại chặt măng nấu ăn khi vua đi vắng. Vua về hỏi, Ha-lớc lại đổ cho rằng vì có mang bắt buộc thèm nạp năng lượng măng. Vua cũng ko nói gì. Vỏ măng sau đó lại hóa thành chim bếch (sáo) đến hót sinh sống cung. Vua bảo: "Có đề nghị Ca-dong thì đậu vào tay áo". Chim đậu vào tay áo, vua giữ giàng nuôi. Ha-lớc lại bắt chim làm cho thịt ăn, quẳng lông ra ngoài đường cái. Lông chim mọc thành cây pen (thị). Vua hỏi, Ha-lớc đáp: - "Chim cất cánh qua nồi canh vẫn sôi rơi vào, tôi vớt đến chó ăn". Vua cũng không nói gì.

Cây pen chỉ có một quả. Quả chín bay mùi thơm dị kì làm ai trải qua cũng thèm nhưng quan sát lên thì không thấy, trừ một bà già. Tương tự như ở truyện Tấm Cám, bà già ước nó rơi xuống, và nó rơi ngay, bà đem lại rấm vào vại.

Từ đoạn này sau đây đều y như truyện của ta, chỉ thêm một tình tiết là lúc bà già mời vua tới ăn uống cỗ, vua ăn uống bánh thấy hệt nhau bánh Ca-dong làm ngày trước. Hỏi bà già thì bà nói vì có khá nhiều người làm cho giúp nên đắn đo bánh của ai. Vua ăn uống trầu lại thấy đồng nhất trầu của Ca-dong têm. Vua thở dài. Ca-dong trong phòng cũng thở dài. Nghe tiếng, vua chạy vào thì gặp gỡ vợ. Một diễn biến khác nữa là khi Ca-dong bảo bạn hầu chuyển mắm Ha-lớc về cho người mẹ nó ăn uống có nhắn tin mời bà mẹ Ha-lớc cho chơi. Bà bầu Ha-lớc đến, thấy Ca-dong lại tưởng là Ha-lớc, nói rằng: - "Có yêu cầu con mời bà bầu đến đùa không?". Ca-dong đáp: "Không". Người mẹ Ha-lớc bắt đầu biết là Ca-dong còn sống, thẹn trở về. Ăn ngay sát hết mắm thấy có bàn tay (không yêu cầu đầu lâu), mụ nhận biết chiếc nhẫn của phụ nữ mình bắt đầu biết là nhỏ đã chết<10>.

Người Khmer bao gồm truyện thiếu phụ Can-tóc với nàng tuy vậy Ang-cát rất gần cùng với truyện của ta và của Cham-pa, chỉ khác không tồn tại đoạn cuối:

Một người bọn ông góa vk có một con gái tên là Can-tóc (xinh), lại lấy bà xã kế có con riêng là tuy vậy Ang-cát (đầu mẩu củi). Ở đây cũng có tình ngày tiết người bố bảo hai bé bắt cá, ai được không ít hơn thì làm cho chị. Song Ang-cát chỉ bắt được một con cá quả bằng ngón tay nhưng bằng mẹo xách hộ, hắn tráo lấy giỏ cá đầy của Can-tóc về trước nhằm giành làm cho chị. Thấy Can-tóc khóc, một pháp sư hiện ra bảo thả nhỏ cá quả xuống ao, từng ngày bỏ cơm cho ăn uống và gọi: "Quả đẹp nhất quả xinh, lên ăn uống cơm lành, đến mau giường lớn". Khi phát hiện ra việc nuôi cá do đàn bà mách, người dì ghẻ che nồi cơm. Can-tóc đề xuất ngậm cơm trắng ở miệng đem đến cá. Dì lại bắt ăn xong xuôi phải há miệng. Can-tóc cất cơm vào tóc. Mụ lại cấm cấm đoán ra ao. Sau đó, mụ định bắt con cá, tuy thế không làm sao gọi được nó lên, bèn buông lỏng Can-tóc để rình xem phương pháp cô điện thoại tư vấn cá. Dựa vào vậy mụ mới bắt được. Mất cá, Can-tóc khóc lóc, vị pháp sư lại hiển thị bảo nhặt xương bỏ dưới gầm giường. Đặc biệt tất cả tình tiết pháp sư hiện ra lần tiếp nữa bảo ngơi nghỉ gầm giường gồm một đôi giầy chỉ cần lấy một loại cất đi. Can-tóc làm cho theo. Cái kia bị tuy nhiên Ang-cát nhặt nhưng phân vân làm gì, bèn bỏ qua hàng rào. Một nhỏ quạ cất cánh qua cắp lấy bay đi, thả xuống sân nhà vua.

Thái tử theo tục lệ buộc phải lấy bà xã mới được lên ngôi. Nhân nhặt được chiếc giày đẹp, thái tử hứa ai đi vừa đang lấy có tác dụng vợ. Tuy nhiên Ang-cát cho thử ko vừa. Nhận biết đó là giầy của Can-tóc, hắn bảo mẹ quán triệt Can-tóc đi thử. Can-tóc bị dì giam lại, tuy thế lừa thời điểm mọi người ngủ say, cô trốn đi. Người bố cô về vào hùa với dì ghẻ hành hạ con. Cô bị bố đi tìm bắt về tấn công đòn. Không chịu đựng được, cô nhịn ăn. Người tía bèn rắc gạo đầy sảnh cỏ, bảo nhặt thế nào cho đầy bình sẽ cho đi. Trong hai ngày kiên trì nhặt gạo, cuối cùng bố cô yêu cầu cho đi. Lúc ướm chân vào giầy thì vừa khít. Can-tóc mở gói lấy mẫu thứ nhì ra. Nhanh chóng thái tử rước vào cung có tác dụng vợ.

Nghe lời vk xúi giục, bố Can-tóc viết thư xin vua đến hoàng hậu về viếng thăm mình, rồi nhân dịp Can-tóc tắm, dội nước sôi vào tín đồ cô. Rồi ông bảo tuy nhiên Ang-cát khoác áo của Can-tóc vào cung, giả làm cho hoàng hậu. Vua biết gồm sự lộn sòng, dẫu vậy không nói gì. Từ đó vua trở nên bi ai bã, thường đi chơi cho khuây khỏa.

Chỗ chôn Can-tóc mọc lên một cây chuối. Người tía chặt cây chuối tuy vậy lúc trở lại, tại đoạn gốc chuối đã mọc lên một cây tre. Sợ hãi quá, hắn vấp ngã xuống sông, bị sấu nạp năng lượng thịt. Thấy tre bao gồm bóng mát, vua mang lại nghỉ. Tre rủ cành che và quạt mang đến vua ngủ. Vua quyến luyến cây tre, ngày nào cũng đến đấy nghỉ. Can-tóc hiện ra khẽ va vào bạn vua mấy lần. Và cũng mấy lần vua tỉnh giấc. Sau cuối hai bà xã chồng gặp nhau, cùng nhau cười vui về cung. Thấy thế tuy vậy Ang-cát vứt chạy vào rừng. Từ đấy không một ai còn thấy bà mẹ con hắn<11>.

Trước khi tìm hiểu một số dị bạn dạng khác của truyện Tấm Cám, cần được thấy Tấm Cám là trong những truyện cổ tích phổ cập nhất rứa giới. Mê-lê-tin-xki (Mélétinski) trong Nhân đồ dùng trong truyện cổ tích kỳ diệu xuất phiên bản ở Mat-xcơ-va năm 1958 cho biết, số lượng dị bạn dạng của truyện Tro phòng bếp (tên nhân vật chủ yếu của loại truyện Tấm Cám ở châu Âu) trên thế giới đã lên đến mức năm trăm và còn có thể nhiều rộng nữa. Mặc dù nhiên, theo bọn chúng tôi, truyện của ta cũng tương tự truyện của Cham-pa, v.v... Cũng là các loại dị bản đặc biệt. Giả dụ một truyện cổ tích hoàn toàn có thể phân đoạn được thì truyện Tấm Cám của ta hoàn toàn có thể chia làm cha đoạn, từng đoạn bao gồm một chủ đề với những hình mẫu như sau:

1. Xích míc giữa dì ghẻ và con chồng tập trung xung quanh hình tượng chủ yếu là nhỏ cá bống với đôi giày.

2. Phần nhiều cuộc tái sinh của Tấm xoay quanh hình tượng đa số là con chim xoàn anh và quả thị.

3. Cuộc trả thù của Tấm với hình mẫu lọ mắm làm bởi thịt nhỏ Cám, trong các số ấy có dòng đầu lâu nhỏ Cám.

Những truyện của các dân tộc thường xuyên chỉ gồm một hoặc nhị đoạn rất có thể kết hợp hay là không với một vài hình tượng của truyện khác.

Trước hết, cũng nên kể đến một loạt dị bạn dạng mà trong số ấy sự khác biệt với truyện của ta là làm việc chỗ, trong đoạn đầu còn có thêm nhân vật chị em cô Tấm. Bà cũng trở nên giết và hóa thành một bà tiên hay là một con vật gì đó thỉnh phảng phất lại hiện tại lên góp Tấm quá qua những khó khăn mà mụ dì ghẻ tạo ra cho nàng.

1. Truyện của đồng bào Tày Tua Gia Tua Nhi cũng có thể có đủ tía đoạn như truyện của ta. Ở đây mẹ là phái nữ tiên.

Có nhì chị em, chị là Tua Gia đẹp và hiền, em là Tua Nhi đàn bà riêng của dì ghẻ, thì trái lại. Bà mẹ Tua Gia là vợ cả bị ông chồng giết chết sau một chuyến đi bắt ếch (y quăng quật ếch vào giỏ rách, ếch lọt ra phía bên ngoài hết, lại tưởng là bà xã tham ăn, ko để giành riêng cho mình). Vị trí này giống như truyện con gái Khao thiếu nữ Đăm (Khảo dị truyện số 12, tập I). Tua Gia tự đấy bị dì đối xử tệ, thường để điều nhằm hành hạ, như bảo đi múc nước bằng ống bương thủng (nhưng nhờ quạ bảo giúp buộc phải không vấn đề gì), tuyệt bảo bưng nồi cháo nóng (bỏng tay có tác dụng đổ không còn thức ăn). Tự đấy trong tương lai không được ăn no. Cơ mà nhờ một người vợ tiên bí mật hiện ra bảo những con vật có thức nạp năng lượng đến cho. Tua Gia ăn, nên cô gái vẫn không bé ốm. Một hôm nàng gặp hoàng tử trong những lúc đi chăn vịt, hai bên yêu nhau, cùng cả nhà hát lượn và khuyến mãi trầu. Lúc về thì dì thấy đỏ môi, hỏi thì đáp là "vì ăn uống cứt vịt". Dì bảo Tua Nhi giành lấy các bước chăn vịt sẽ được như Tua Gia, cơ mà Tua Nhi chẳng thấy môi đỏ tý nào. Chỗ này như thể với truyện Côi, cô nàng mồ côi (Khảo dị truyện số 12, tập I). Một hôm Tua Gia chăn vịt chạm chán một bà ráng nhờ nhổ tóc bạc. Thấy đầu cụ bao gồm sẹo, hỏi new biết kia là chị em mình. Mẹ đưa con về thủy phủ, cho con tiêu hóa và mang lại một con gà về nuôi. Cũng như hình tượng cá bống, kê nuôi lớn, dì sai bạn nữ đi lấy củi rừng xa, ở nhà bắt làm cho thịt ăn, quẳng xương ra bờ ao. Ra sông ngồi khóc, người vợ lại gặp mặt mẹ, người mẹ trao cho một chiếc hộp nhỏ, bảo vứt xương vào rồi chôn dưới chân giường. Bảy hôm sau cô đào lên thì thấy có giầy áo đẹp. Tua Nhi hỏi vì sao cơ mà có, thì con gái đáp: - "Đem xống áo cho trâu ăn, rồi thò tay vào lỗ đít trâu sẽ lấy ra được đồ đẹp". Tua Nhi tuân theo nhưng chẳng được gì, lại mất không còn áo xống, trằn như con con chạy về.

Hoàng tử ghi nhớ Tua Gia, bèn cho mở hội "bắt cá" (bư-pia) buộc nam nàng đều nên tham dự. Do dì bắt Tua Gia đi muộn yêu cầu hoàng từ không gặp. Lần trang bị hai hoàng tử nhân hội chợ, lại sai bảo cho mọi fan đi dự. Mụ lại trộn vừng vào gạo bắt Tua Gia nhặt xong mới cho đi. Tuy nhiên có nữ tiên không nên sóc xuống giúp, nhưng nữ giới cũng đến muộn phải lại ko gặp. Tua Gia về qua ước đánh rơi giày xuống suối. Hoàng tử nhặt được, cho người loan báo đến tất cả các thiếu nữ đến ướm chân. ở đầu cuối chỉ bao gồm Tua Gia ướm vừa, tuy nhiên dì nàng không bằng lòng, bắt phải thử thêm bằng phương pháp đặt cáng bên dưới mái nhà khiến cho hai cô lăn từ trên nóc xuống, ai lâm vào tình thế cáng thì rước được hoàng tử. Tua Nhi demo trước, lăn bịch xuống đất. Tua Gia lăn đúng vào cáng, mụ dì đành để nữ giới lấy hoàng tử.

Sang đoạn lắp thêm hai cùng thứ ba thì giống như với truyện của ta, nhưng cũng có tình huyết khác: Một hôm tía ốm, dì nhắn Tua Gia về. Ở đây Tua Gia cũng trèo cây hái quả cho dì. Thấy tía chặt gốc, thiếu phụ van khóc, tía bảo cởi quần áo ném xuống thì thôi, nhưng tuy con đã ném xuống, bố vẫn cứ chặt. Cây đổ, Tua Gia chết. Tua Nhi đóng cỗ vào giả có tác dụng Tua Gia mang đến với hoàng tử, nói là mình yêu cầu trông nom ba nên hốc hác. Mặc dù con không nhận mẹ, với hoàng tử tỏ ý hững hờ, nhưng mà Tua Nhi cứ sinh hoạt lại cùng với hoàng tử.

Tua Gia hóa thành chim yểng bay đến hỏi fan chăn con ngữa xem hoàng tử tất cả còn nhớ vợ cũ nữa không. Thấy yểng, hoàng tử cũng hỏi: - "Yểng à, có phải Tua Gia, đưa vào tay áo", yểng cất cánh đến, hoàng tử đưa về buồng. Yểng biến thành Tua Gia, kể lại mọi bài toán và dặn cứ để yên coi Tua Nhi làm rất nhiều gì. Trường đoản cú đấy tối là Tua Gia, ngày là yểng. địa điểm này khác với truyện của ta. Một hôm Tua Nhi quan sát vào phòng thấy Tua Gia thì nổi ghen, bèn hóng dịp giết bị tiêu diệt yểng, vùi vào cội tre. Tự đấy mỗi một khi hoàng tử trải qua thì cây tre cúi cong người xuống vuốt ve, còn Tua Nhi đi qua thì nó cào xước khía cạnh mũi. Tua Nhi chặt tre làm cho cọc màn, cọc chui vào tay mỗi lần mắc màn. Lại ném vào lửa, cọc lan khói làm cay mắt. Một bà lão mang đến xin lửa, vậy cọc màn chạy về. Chỗ này kiểu như với diễn biến trong bà xã chàng rắn (Khảo dị truyện số 128, tập III). Đưa về bên cọc đổi thay mất, chỉ để lại hai quả trứng. Rồi cũng đều có hai cô nàng từ trứng chui ra dọn dẹp, lo cơm đợi chờ cho bà lão những lần bà lão vắng tanh nhà. Bà lão cũng giả tảng đi vắng, hốt nhiên nửa con đường lộn về bắt gặp cả nhì cô. Đó là Tua Gia và thanh nữ hầu. Tua Gia bảo bà mời hoàng tử tới ăn cơm. Hoàng tử bắt nên trải lụa làm cho đường đi. Tua Gia bảo bà trải lá chuối rồi hóa phép trở thành lụa. Hoàng tử đến nạp năng lượng thấy món ăn giống hầu hết thứ Tua Gia dọn đến mình cách đây không lâu nhưng vẫn chưa gặp mặt vợ. Nhờ gồm con mèo tha loại đùi gà, người con đuổi theo chạy vào buồng thì nhận ra mẹ nó. Nhì người gặp gỡ lại nhau. Đoạn sau Tua Gia giả làm cho cô mặt hàng bánh, bày mang lại Tua Nhi làm đỏm bằng cách nhảy vào trong nồi nước sôi. Và cũng như hình tượng của những truyện trên, Tua Gia cũng làm cho mắm Tua Nhi giữ hộ về mang đến dì và bố. Một nhỏ quạ cất cánh đến hỏi "ăn thịt con gái có thơm không?". Mụ sinh nghi, search thấy đầu thọ con, mụ lăn ra chết. Người cha cũng đi long dong chết sinh hoạt xó rừng<12>.

Ở một truyện khác của Pháp, người người mẹ cũng là bà tiên:

Một lãnh chúa góa vợ, gồm một phụ nữ vì thao tác bên phòng bếp gọi là Tro Bếp. Vk kế của lãnh chúa gồm hai đứa con, thường ác nghiệt với bé chồng. Bà bầu đỡ đầu của cô ấy này dặn cô gái hễ chúng tất cả sai bảo gì thì làm bộ bắt chấy rồi lén bỏ muối vào phòng bếp cho nổ lép bép, chúng sẽ nhằm yên. Quả nhiên, chúng tưởng là chấy như sung phải hét lên: - "Chớ tất cả đến gần chúng tao". Một hôm người mẹ con mụ dì đi dự hội, Tro Bếp vẫn muốn đi, cơ mà mụ đang đổ một túi đậu giữa nhà bếp và bắt nhặt không được sót một hạt. Đang nhặt thì mẹ cô là tiên xuất hiện. Bà sử dụng đũa thần khiến cho những hạt đậu trở về túi. Lại cần sử dụng đũa chạm vào người cô, thoải mái và tự nhiên hóa thành một cô bé xinh đẹp, áo quần trang sức quý đắt tiền, giày bằng thủy tinh. Bà dặn con đề xuất về trước khi lễ tan. Cô nghe lời, cho nên khi người mẹ con mụ dì trở về thì cô đã thao tác làm việc dưới bếp như thường lệ. Chúng khoe với cô là có một cô nàng áo quần rất đẹp lắm. Chủ nhật sau lại đi lễ, mụ dì lại đổ một túi tro khắp đơn vị bắt cô hốt sạch, nhưng bà tiên lại hốt hộ và ban cho phần nhiều thứ để đi dự hội. Hoàng tử gặp, xua theo cô. Khi bước qua bậc thềm nhà thờ, cô đánh rơi một chiếc giày, hoàng tử nhặt được, hỏi mọi nơi không có bất kì ai biết. Bèn sai người đi từng công ty ướm thử, hứa ai vừa thì lấy làm vợ. Hai bà mẹ con mụ dì cũng thử, cô chị đi không vừa, cô em cắt sút gót, rứa nhét chân vào. Lúc chuyển cô này đến nhà thì hoàng tử nghe một nhỏ chim hót vạch rõ sự thật và chỉ nơi Tro phòng bếp ở. Mụ dì nói: - "Đừng có nghe con chim bị tiêu diệt tiệt!". Hoàng tử nghe chim hót lần thiết bị hai bèn tìm về thì gặp Tro Bếp. Cô rút một chiếc giày kia ra đi vừa vặn. Trước lúc hoàng tử rước cô, bà tiên mẹ cô lại xuất hiện, bà gõ dòng đũa, cô có áo đẹp mắt rực rỡ<13>.

2. Ở truyện bé rùa của Miến-điện (Myanmar) thì fan mẹ là một trong con rùa:

Vợ ông xã một bạn đánh cá tất cả một cô bé đẹp thương hiệu là Bé. Một hôm hai vợ ông xã đi đánh cá. Bắt được bé cá nhỏ, vk bảo khiến cho con ăn. Lại được con thứ hai, con thứ ba, vợ cũng nói như vậy. ông xã nổi giận đánh vk một mái chèo. Bà xã ngã xuống hải dương chết, kế tiếp hóa thành một bé rùa lớn. Ít lâu sau, bạn đánh cá lấy vợ kế là 1 trong phù thủy, mụ gồm cô đàn bà xấu xí. Thấy bé bỏng đẹp, mẹ con mụ ghét ghen ra sức hành hạ, tuy vậy người ba không quan tâm. Một hôm nhỏ bé ra bờ biển khơi ngồi, hốt nhiên con rùa nổi lên nhìn cô mà khóc. Bé xíu đoán là mẹ, ôm chầm đem rùa. Từ kia chiều chiều bé xíu ra hải dương thì rùa lại nổi lên. Mụ dì ghẻ biết chuyện, bèn trả ốm, mang bánh đa bỏ dưới chiếu ở lên, nói là xương bị gãy, lại đút tiền mang đến thầy lang, bảo thầy cứ nói ăn thịt rùa new khỏi. Mụ bảo ck theo nhỏ nhắn ra bờ biển, lúc rùa nổi lên thì bắt giết mổ thịt. Bé nhỏ không ăn uống thịt rùa tuy vậy lại nhặt xương rùa mang chôn, khấn xin một cây gồm quả kim cương quả bạc. Cây mọc lên như lời. Một hôm vua đi qua thấy cây lạ, hỏi của ai. Mụ mẹ kế nói là của phụ nữ mình, tuy nhiên khi đàn bà trèo lên thì chẳng sao hái được. Trơn giềng mang đến vua biết sẽ là cây của Bé. Nhỏ xíu đến ngồi dưới cội khấn: - "Nếu cây này của ta thì trái rụng vào lòng ta". Quả đá quý quả bạc tình liền rụng xuống. Vua bèn rước bé về làm hoàng hậu. Mụ mẹ ghẻ viết thư xin lỗi nhỏ xíu và mời bé bỏng về thăm nhà. Về mang đến nhà, bé bỏng dặn bộ đội hầu mon sau cho đón. Ở công ty được mấy ngày, một hôm mụ dì ghẻ vờ vịt đánh rơi thìa trong bếp cho bé xíu cúi xuống nhặt rồi hắt nước sôi vào đầu. Nhỏ xíu chết, trở thành bồ câu trắng cất cánh đi. Khi lính đến đón phi tần thì con gái dì giả làm cho Bé. Thấy hậu phi mặt rỗ, vua hỏi, thì đáp liều là mới bị bệnh dịch đậu mùa, hỏi trên sao hiện nay trán lại dô ra, đáp là vì đầu óc luôn luôn nghĩ mang lại vua, hỏi lý do mũi lại dài, đáp là vì nhớ vua, khóc nhiều, yêu cầu vuốt mũi luôn. Vua lại bảo test dệt áo cho vua xem. Đang khi lo âu vì phân vân dệt thì bồ câu white (tức là Bé) thươ